Jak sprzedać nawiedzony dom - Grady Hendrix

 

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Liczba stron: 408

Pierwsze wydanie: 2023

Polska premiera: 2024

Dawno nie miałam styczności z książką, która tak bardzo nie trafiłaby w mój gust jak ta powieść. Trudno mi ją obiektywnie ocenić, ponieważ nastawiłam się na zupełnie inny typ historii niż dostałam, a ponadto okazało się, że w ogóle nie nadajemy z autorem na tych samych falach, więc lektura dość mocno mnie wymęczyła. Opis zwiastuje typowy horror o nawiedzonym domu, ale to wprowadzający w błąd chwyt marketingowy. Louise pewnego wieczoru otrzymuje telefon z informacją, że jej rodzice zginęli w wypadku samochodowym. Kobieta jest zszokowana zarówno wiadomością o nagłej śmierci bliskich, jak i koniecznością przyjazdu w rodzinne strony. Negatywne emocje wzbudza w niej już sama myśl o domu, który trzeba będzie przygotować do sprzedaży. Louise nigdy nie czuła się dobrze w budynku po brzegi wypchanym pacynkami, lalkami oraz innymi efektami artystycznych zainteresowań jej matki. Ponadto skręca ją na samą myśl o spotkaniu młodszego brata, będącego uosobieniem lenistwa i życiowej nieporadności. Mark, w przeciwieństwie do siostry, niczego nie osiągnął ani pod względem zawodowym, ani prywatnym. Zdaje się, że bumeluje przez całe dni, od lat żerując na pieniądzach rodziców. Teraz jednak rodzeństwo będzie musiało zewrzeć szyki, by rozprawić się z domem i raz na zawsze zamknąć przeszłość za sobą.

Powieść można podzielić na dwie części. Pierwsza nie ma nic wspólnego z horrorem, ponieważ autor skupia się w niej na zarysowaniu trudnych relacji między Louise i Markiem oraz traumie związanej z nagłą śmiercią ich rodziców. Nie byłam zupełnie przygotowana na to, że książka promowana jako horror będzie w zasadzie obyczajową opowieścią o żałobie, traumie, lękach mających korzenie w dzieciństwie oraz przytłoczeniu spowodowanym przez konieczność przejrzenia rzeczy rodziców i wystawienia domu na sprzedaż. W drugiej części okazuje się, że tytułowy nawiedzony dom faktycznie jest siedliskiem jakichś nadprzyrodzonych sił, które wprawiają w ruch pacynki, dają głos upiornym lalkom, a także posuwają się do fizycznych ataków na bohaterów, ale w mojej ocenie te dwie połowy książki zupełnie ze sobą nie współgrają. Najpierw przez ponad sto stron musiałam czytać o żałobie, przygotowaniach do pogrzebu, rozgrzebywaniu starych ran, a potem ni z tego, ni z owego autor wkroczył w konwencje horrorowo-komediową, w której nawiedzone pacynki wyrządzają ludziom krzywdę.

Po raz pierwszy sięgnęłam po twórczość Grady’ego Hendriksa, więc nie wiem czy to wyjątek, czy autor często wplata komizm do opowieści grozy, ale mnie ten zabieg nie przypadł do gustu. Jeśli sięgam po horror, chcę, żeby był on straszny i napisany „na poważnie”, a nie naszpikowany absurdalnymi scenami, które nie wywołują we mnie niczego poza znudzeniem albo uczuciem cringe’u. W tej książce zupełnie nie mogłam się wczuć w nastrój grozy, nie martwiłam się też o bohaterów, bo nie potrafiłam przejąć się tym, że np. SPOILER wypchane wiewiórki z wyliniałym futrem, mające pełnić rolę szopki bożonarodzeniowej (wiewiórka Maryjka, wiewiórczy Jezusek itd.), wędrują po ciele Louise, a następnie kąsają do krwi. Bohaterka stacza z nimi pojedynek opisany na kilku stronach, a mnie w trakcie czytania ogarniało coraz większe znużenie i poczucie, że to zupełnie nie mój typ horroru. Nie mogłam się też oprzeć wrażeniu, że to na wskroś amerykańska historia. Bohaterowie spierają się o firmę porządkującą rzeczy po zmarłych, organizują odlotowy pogrzeb, na którym żałobnicy przebierają się za lalki i postaci z teatrzyków kukiełkowych, natychmiast szykują dom do sprzedaży, kłócąc się w miejscach publicznych i urządzając sceny ku radości gapiów. Czułam jakbym oglądała kadry z amerykańskiego filmu, gdzie nie do końca wiadomo, co jest na poważnie, a co pojawia się jako przejaskrawiony element typowy dla takich produkcji.

Rzadko zdarza się, żebym była pewna, że jakaś książka po prostu do mnie nie pasuje, ale w tym przypadku tak właśnie jest. Wiem, że wielu osobom lektura przypadła do gustu i rozumiem, dlaczego tak się stało. W gruncie rzeczy bohaterowie są scharakteryzowani całkiem nieźle, pojawia się też temat relacji rodzinnych, traumy z dzieciństwa, a zakończenie jest całkiem wzruszające. Jednak fakt, że to wszystko zostało ubrane w ramy horroru przypominającego kiczowatą wariację na temat Laleczki Chucky, sprawiło, że historia do mnie nie trafiła. Mam w swoich zbiorach jeszcze jedną powieść autora, ale na razie nie zamierzam po nią sięgać, bo ostatecznie Jak sprzedać nawiedzony dom ma szansę na niechlubny tytuł największego książkowego rozczarowania tego roku.

Ocena: 2.5 / 6