Dziewiętnaście minut - Jodi Picoult

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Liczba stron: 688

Wielokrotnie pisałam, że proza Jodi Picoult wyróżnia się na tle dokonań innych pisarzy, ponieważ nie pozwala czytelnikowi na obojętność i brak jakiejkolwiek refleksji. Za każdym razem, gdy sięgam po kolejną książkę tej autorki, zastanawiam się czy spełni ona moje oczekiwania, gdyż od czasu poznania Bez mojej zgody poprzeczka powędrowała niesamowicie wysoko. Od Picoult wymagam wzruszenia, refleksji, dynamicznej akcji i obiektywnego spojrzenia na opisywany problem. Nie każda jej powieść jest rewelacyjna, ale z czystym sumieniem mogę stwierdzić, że Dziewiętnaście minut zdecydowanie zasługuje na miano literackiego majstersztyku.

Akcja powieści rozgrywa się w niewielkim, spokojnym miasteczku w New Hampshire. Do miejscowej szkoły średniej uczęszcza siedemnastoletni Peter Houghton, który od lat jest obiektem kpin swoich kolegów i koleżanek. Chłopak nie ma przyjaciół, a jedyna życzliwa mu osoba odwróciła się od niego jakiś czas temu, obawiając się, że jej kontakty z Peterem spowodują wykluczenie ze szkolnej społeczności. Pewnego dnia dzieje się coś, co sprawia, że nastolatek nie jest w stanie dłużej znieść nieustannego poniżania ze strony innych uczniów. Podejmuje niezwykle radykalne działanie, które zmienia oblicze całego Sterling, obracając w niwecz spokój i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców. Od tego pamiętnego wydarzenia nic już nie będzie takie samo w życiu wielu osób, jednak na największą próbę zostaną wystawieni rodzice Petera oraz jego dawna przyjaciółka Josie Cormier.

Dziewiętnaście minut wstrząsnęło mną do głębi, a rzadko się zdarza by autor fikcyjnej historii był w stanie wzbudzić tak wiele skrajnych emocji u czytelnika. Jodi Picoult ta trudna sztuka się udała, dzięki czemu jej powieść z pewnością zapamiętam na długi czas. Od lektury odrywałam się z niechęcią, bowiem miałam ogromną ochotę na pochłonięcie tej książki w jak najkrótszym czasie. Nawet gdy odkładałam ją na bok, to moje myśli wędrowały ku opisanym wydarzeniom i dylematom przed jakimi zostali postawieni bohaterowie. Recenzowana powieść to oczywiście literacka fikcja, ale autorka podjęła tematykę niezwykle trudną, bolesną i złożoną. Poszczególne wypadki opisane w książce zdarzają się niestety w rzeczywistości. Jednych przeżyć doświadcza niemal każdy z nas, inne spotykają ludzi rzadziej, ale zmieniają ich egzystencje w prawdziwe piekło. Przemoc w szkole, wyobcowanie, rozpad więzi rodzinnych, poszukiwanie własnej tożsamości i kryzys osobowościowy to tylko niektóre z poruszonych przez autorkę problemów. Najbardziej podobał mi się obiektywizm tej powieści. Autorka nie narzuca czytelnikowi interpretacji czy opowiedzenia się po którejś ze stron. Pozwala na samodzielne przeanalizowanie sytuacji i wyciągnięcie własnych wniosków. To niezwykle cenna umiejętność, bowiem Picoult potrafi wykreować świat pełen szarości, w którym jednoznaczne osądy są krzywdzące i niesprawiedliwe. Nawet jeśli wydaje się, iż bohater dopuścił się czynu karygodnego i nie ma dla niego żadnego usprawiedliwienia, to autorka pokazuje jak dana postać się czuła; co sprawiło, że postanowiła zareagować tak, a nie inaczej. Wówczas okazuje się, że jednoznaczna ocena jest trudna, o ile w ogóle możliwa, a czytelnik ma okazję zastanowić się jak postąpiłby w takiej sytuacji lub co zrobiłby żeby do niej nie dopuścić.

Postaci stworzone przez Jodi Picoult zostały świetnie sportretowane, każdy bohater został wyposażony w szereg indywidualizujących go cech. Peter Houghton to typowy nastolatek, który nie czuje się dobrze w szkolnym otoczeniu. Wrażliwy i nieśmiały chłopak stał się kozłem ofiarnym, na którego tle usiłują błyszczeć szkolne gwiazdy sportu, miss piękności oraz klasowe cwaniaczki. Josie Cormier udaje kogoś, kim nie jest, byle nie stracić akceptacji popularnej grupy. Jej zagubienie potęguje słaba więź z matką, która realizuje się głównie w pracy zapominając, że dorastająca córka potrzebuje wsparcia i zrozumienia. Rodzice Petera obwiniają się za to, co ich syn uczynił, chociaż wiedzą, że czasu cofnąć nie można. Napiętnowani przez mieszkańców Sterling próbują poskładać swoje życie na nowo i odnaleźć się w zupełnie obcej rzeczywistości. Mogłabym jeszcze długo wymieniać bohaterów, którzy wiele wnoszą do tej powieści. Losy każdej postaci wywołują emocje, sprawiając, że od tej historii wprost nie można się oderwać.

W wielu swoich książkach autorka oddaje głos poszczególnym postaciom, jednak w tym przypadku zrezygnowała z tego zabiegu wprowadzając narratora trzecioosobowego. Zamiast relacji konkretnych bohaterów Picoult podzieliła akcję na czas przed i po tragicznym wydarzeniu. Takie rozwiązanie sprawdziło się doskonale, ponieważ odbiorca niemal jednocześnie obserwuje teraźniejszy rozwój wydarzeń oraz poznaje przeszłość bohaterów. Zakończenie Dziewiętnastu minut jest zupełnie nieprzewidywalne, dla mnie szokiem było takie rozwiązanie sytuacji, ale również za to lubię twórczość Picoult. Jeżeli przypadła wam do gustu powieść Bez mojej zgody to z pewnością Dziewiętnaście minut porwie was w podobną podróż pełną emocji, wzruszeń i głębokich przeżyć.

Ocena: 6 / 6