Dom służących - Kathleen Grissom

Wydawnictwo: Papierowy Księżyc

Liczba stron: 440

Rok pierwszego wydania: 2010

Rok polskiej premiery: 2013

Debiutancka powieść Kathleen Grissom rozpoczyna się prologiem, z którego czytelnik dowiaduje się, że na główną bohaterkę spada ogromne nieszczęście. Nie wiadomo dokładnie, co się stało ani jakie wydarzenia doprowadziły do tragedii, ale nie ma wątpliwości, że świat pewnej młodej kobiety właśnie rozpada się na kawałki. Nie przepadam za takim wyprzedzaniem akcji i zdradzaniem kierunku, w jakim historia podąży, niemniej muszę przyznać, że dzięki temu krótkiemu fragmentowi autorka zdobyła moją uwagę. Z zapałem zaczęłam więc czytać kolejne rozdziały, jednak szybko zrozumiałam, że długo przyjdzie mi czekać na jakiekolwiek wyjaśnienia i kontynuowanie zdarzeń z prologu. Pisarka bowiem nagle przenosi akcję kilkanaście lat wstecz, do roku 1791, kiedy na plantację tytoniu trafia siedmioletnia dziewczynka.

Lavinia jest zamkniętym w sobie dzieckiem, które jako jedyne z rodziny przeżyło katastrofę statku, dlatego ma duże problemy z odnalezieniem się w nowej sytuacji. Zostaje przygarnięta przez właścicieli dobrze prosperującego majątku i oddelegowana do pomocy służbie, by uczyć się prowadzenia domu oraz usługiwania państwu. Wśród czarnoskórych niewolników znajduje spokój, opiekę, a co najważniejsze – rodzicielską miłość, ponieważ mama Mae i papa George nie zważają na to, iż Lavinia jest biała. Wychowują ją jak własną córkę, udowadniając, że podziały, konwenanse i uprzedzenia nie są w stanie zniszczyć szczerego, bezinteresownego uczucia. Niestety spokojny okres w życiu bohaterki nie trwa długo. Przedłużająca się nieobecność kapitana, uzależnienie jego żony od laudanum oraz szereg mniejszych i większych nieszczęść spotykających domowników oraz służbę boleśnie uświadamiają dziewczynie, że świat dzieli się na białych i czarnych. Każdy rok spędzony na plantacji jest dla Lavinii coraz trudniejszy, dlatego wkrótce będzie musiała dokonać wyboru i ponieść konsekwencje swojej decyzji.

Tematyka niewolnictwa, rasizmu oraz skrajnie złego traktowania czarnoskórych budzi wiele emocji i kontrowersji, dlatego nie dziwię się, że wciąż powstają nowe historie przybliżające haniebne wydarzenia z przeszłości, krzywdzące poglądy oraz przejawy ludzkiego okrucieństwa. Kathleen Grissom również udało się nakreślić trudny niewolniczego życia i przekonująco odmalować realia panujące na przełomie XVIII i XIX wieku. Oczywiście tym, co od pierwszych stron wybija się na pierwszy plan jest ogromny kontrast pomiędzy dostatnim życiem plantatora, a ciężką pracą należącej do niego służby, wśród której również panuje hierarchia. Niewolnicy bezpośrednio obsługujący państwa zajmują znacznie wyższą pozycję niż ci pracujący na polach i mieszkających w barakach. Wprawdzie autorka skupiła się głównie na tej pierwszej grupie, niemniej pojawiły się także wątki odnoszące się do ludzi z baraków, często cierpiących z powodu niedostatku pożywienia i zbyt wyczerpującej pracy.

Bez wątpienia służba pracująca w domu również nie miała łatwego życia, o czym świadczą opisane w tej powieści wydarzenia. Grissom pokazuje jak znikomy wpływ na własną egzystencję mieli czarnoskórzy niewolnicy. Od kaprysów i humorów pana zależały ich racje żywnościowe, przydzielone obowiązki, a także kwestie takie jak chociażby zakładanie własnej rodziny. Właściciel decydował o wszystkich sferach ich życia i w każdej chwili mógł uznać, że ktoś przestał być potrzebny, co skutkowało sprzedaniem niewolnika handlarzowi, a tym samym brutalnym wyrywaniem go ze znajomego otoczenia oraz rozdzieleniem z bliskimi. W trakcie lektury nie byłam zaskoczona tymi informacjami, ponieważ wiem, że tak właśnie postępowano w przeszłości i przez długi czas nie widziano w tym nic złego, ale mimo tego czułam ogromne emocje, gdy bohaterów kolejno spotykały coraz większe nieszczęścia. Trudno ze spokojem czytać o tym jak niewinny człowiek zostaje pobity na śmierć, jak matka traci swoje malutkie dziecko, bo właśnie tak zarządził właściciel oraz jak młoda dziewczyna jest co noc odwiedzana przez pijanego pana i musi służyć mu również swoim ciałem.

Pisarka dość dokładnie charakteryzuje życie niewolników i niewątpliwie jest to spory plus jej powieści, niestety pod innymi względami autorka raczej się nie popisała. Przede wszystkim od pierwszego kontaktu z tekstem czuć, że jest to debiutanckie dzieło. Kuleje zarówno styl, jak i sposób przedstawiania wydarzeń, brakuje też właściwych proporcji pomiędzy rozwinięciem akcji a jej zakończeniem. Grissom pisze w sposób bardzo prosty, dosłowny, nie ma mowy o jakiejkolwiek finezji językowej czy własnym stylu. Ona po prostu relacjonuje kolejne zdarzenia, dokładnie opisując, kto, co powiedział oraz co i w jaki sposób zrobił. Historia jest rozbudowana, ale brakuje głębszych charakterystyk postaci, pozwalających na nawiązanie relacji pomiędzy nimi a czytelnikiem. Wspomniałam wcześniej, że w książce pojawiają się emocjonujące sceny, ale moim zdaniem niejako sam temat sprawia, że pewne momenty są bulwersujące i przykuwają uwagę. Zasługa autorki jest w tym względzie mniejsza, bo w zasadzie jedynie Lavinia doczekała się bardziej rozbudowanego portretu, reszta funkcjonuje jakby na marginesie, mimo że ich również dotykają ważne zdarzenia.

Skoro wspomniałam już główną postać, muszę też dodać, że nie zawsze rozumiałam jej motywacje. Teoretycznie była mocno związana ze swoją przybraną rodziną, ale nawet z jej członkami nie potrafiła szczerze rozmawiać. Bardzo nie lubię takich sytuacji, kiedy protagonista snuje całe teorie spiskowe i dręczy się jakimiś podejrzeniami nabranymi na podstawie podsłuchanej rozmowy czy błędnie zinterpretowanego zachowania. Później z tych nieporozumień rodzą się niepotrzebne konflikty, a czasem nawet tragedie. Tak dzieje się w przypadku Lavinii, która pewnie inaczej ułożyłaby sobie życie, gdyby przyszło jej do głowy odbyć szczerą rozmowę z kilkoma osobami. Rozumiem, że autorce na rękę takie pokierowanie bohaterką, niemniej mnie przeszkadzał brak szczerości między protagonistami. Naturalnie dotyczy to również małżeństw, w których ówcześnie kobieta nie miała wiele do powiedzenia i mąż często w ogóle nie liczył się ze zdaniem żony. Pisarce udało się poruszyć wątek niedopasowania młodych małżonków, wynikający z faktu, że nie mieli okazji spędzić ze sobą więcej czasu i sprawdzić czy mają podobne poglądy, czy lubią ze sobą rozmawiać itd. Niestety nie da się kogoś dobrze poznać, jeśli konwenanse zabraniają spotkań bez przyzwoitki, a śluby aranżują starsi członkowie rodów.

Zakończenie uważam za mocno rozczarowujące, ponieważ sprawia wrażenie napisanego na szybko, bez pomysłu, byle tylko książka jakoś została skończona. Niemal przez cały czas autorka dość drobiazgowo relacjonuje kolejne wydarzenia, ale w finale zmienia taktykę i w zasadzie porzuca bohaterów bez konkretnego wyjaśnienia, mimo że właśnie wtedy pojawia się punkt kulminacyjny i wreszcie następuje odniesienie do prologu. Wygląda to tak jakby nagle Kathleen Grissom zdała sobie sprawę, że czas kończyć powieść i na odczepnego dopisała kilkanaście ostatnich stron. Dom służących to historia z potencjałem, ciekawym pomysłem i szokującym tematem, który chyba zawsze będzie w czytelnikach wzbudzał duże emocje. Szkoda tylko, że warsztatowo dzieło nie jest najlepsze i niestety to rzutuje na jego odbiór. 

Ocena: 3 / 6

Odpowiadam na pytania :)

Przez brak wolnego czasu czytam, oglądam i gram w tempie ślimaka i nie mam pojęcia kiedy pojawi się nowa recenzja czegokolwiek. Nie dam jednak o sobie zapomnieć i dzisiaj odpowiem na kilka pytań przygotowanych przez G.P. Vegę z bloga Upolowane stronice :)

1. Dajesz się kusić mocno reklamowanym książkom, czy może masz bardziej sceptyczne podejście? Odpowiedź uzasadnij.

Różnie to bywa z tymi reklamami. Jeśli książka należy do gatunku, który lubię, to najczęściej akcja promocyjna przyciąga moją uwagę i obiecuję sobie, że w najbliższym czasie sięgnę po taką gorącą nowość. Zazwyczaj ten "najbliższy" czas to kilka miesięcy, ale to już chyba rzecz na osobną dyskusję :) Natomiast nie daję się namówić na książki, które mnie nie interesują, więc takiego Greya nie mam zamiaru czytać, mimo że popularny. 

2. Uprawiasz jakiś sport? Jeśli tak, to jaki?

Haha, ja i sport? Chciałabym, ale jestem niesamowicie leniwa i zmotywowanie się do ćwiczeń to dla mnie ogromny wyczyn. Ostatnio nieco się w tej kwestii poprawiłam, ale nadal nie sądzę, żeby jeżdżenie na stacjonarnym rowerze czy zrobienie kilkunastu brzuszków i przysiadów było wielkim sportem.

3. Idealne wakacje to takie, gdzie możesz leniuchować, czy może preferujesz bardziej aktywny odpoczynek? Jeśli tak, to jaki?

Myślę, że odpowiedź na pytanie numer dwa wszystko już wyjaśniła :P Nie lubię maratonów zwiedzania i intensywnych wyjazdów, chociaż lubię chodzić po górach i chętnie wybrałabym się w nasze Tatry. Oczywiście idealne wakacje to takie, w trakcie których mam też mnóstwo czasu na granie, czytanie i oglądanie :)

4. W idealnym świecie byłabyś…?

No, coraz trudniejsze te pytania. Hmm, w idealnym świecie byłabym perfekcyjnie zorganizowana, nie goniłabym wiecznie za tysiącem spraw i nie śniłyby mi się po nocach ciągle odkładane rzeczy do zrobienia. 

5. Czy jest jakaś książka, która być może nawet nie mieści się w ramach Twoich czytelniczych zainteresowań, a jednak coś Cię ciągnie do jej poznania? Jeśli tak, podaj jej tytuł i autora. 

Na pewno jest taka książka, chociaż teraz trudno mi sobie przypomnieć konkretny tytuł. Czasami mam ochotę na taką ciepłą opowieść o miłości, ale najczęściej mi przechodzi zanim zdążę taką lekturę dorwać.

6. Budzisz się któregoś ranka i okazuje się, że jakimś cudem cofnęłaś/cofnąłeś się w czasie o co najmniej dwa wieki. Co robisz najpierw? 

Panikuję! Takie akcje są fajne tylko w książkach, w rzeczywistości zeszłabym na zawał i to natychmiast. Chyba, że wokół mnie byliby moi bliscy, wtedy może jakoś udałoby mi się pozbierać :) Jednak, jeśli zostałabym całkiem sama to jak nic długo bym nie pożyła :P

7. Kot czy pies? 

Mój zwierzyniec składa się z dwóch psów i kota, więc trudny wybór, ale skoro muszę wskazać tylko jednego futrzaka to będzie to kot, który jest niesamowicie humorzasty i potrafi być irytujący, ale i tak go uwielbiam :) Kocur gardzi zabawkami i wypasionym drzewkiem do drapania, bo jego ulubioną aktywnością jest spanie :) 

Każda okazja jest dobra, żeby pochwalić się swoimi zwierzakiem.

8. W wyborze swoich lektur kierujesz się okładkami? 

Czasami tak. Staram się, żeby nie było to główne kryterium, ale jednak zdarza mi się "kupować oczami" i jak widzę piękną okładkę to jest duże prawdopodobieństwo, że zabiorę książkę do domu.

9. Cytat, który jako pierwszy przychodzi Ci do głowy, to…

Kompletnie nie mam pamięci do cytatów. Nie wynotowuje sobie też żadnych fragmentów książek, więc niestety nie wiem, co mogłabym tu napisać. Swego czasu podobały mi się przemyślenia Tyriona Lannistera, ale oczywiście nie potrafię ich zacytować. 

10. Wolisz książki osadzone w przeszłości, teraźniejszości czy przyszłości? 

Nie mam żadnych preferencji w tym względzie. Lubię jak czas akcji jest urozmaicony, więc chętnie czytam zarówno o przeszłości, współczesności, jak i o wizjach przyszłego świata. 

11. Najładniejszy tytuł książki, to…

Na myśl przychodzą mi same makabryczne w stylu "Wołanie grobu" czy "W proch się obrócisz", więc przemilczę to pytanie :P

Nie mogłabym pominąć psów :) To jest zdjęcie sprzed 2 czy 3 lat, więc oba psiaki są już dorosłe.

Uff, udało mi się dotrzeć do końca, nikogo nie nominuję, ale jeśli macie ochotę, podzielcie się swoimi odpowiedziami w komentarzach.

Ember in the Ashes. Imperium ognia - Sabaa Tahir

Wydawnictwo: Akurat

Liczba stron: 512

 Rok pierwszego wydania: 2015

Rok polskiej premiery: 2015

Zanim nie przeczytałam pierwszych blogowych recenzji Ember in the Ashes. Imperium ognia, nie miałam pojęcia, że w USA powieść została okrzyknięta bestsellerem. Kiedy w końcu dowiedziałam się, że podobno amerykańscy czytelnicy porównują książkę do Igrzysk Śmierci, Harry’ego Pottera, a nawet Gry o Tron, byłam już w połowie lektury i nie miałam czasu na zastanawianie się czy te zestawienia są uzasadnionie, ponieważ znajdowałam się w samym środku wydarzeń i mocno kibicowałam bohaterom w ich walce o wolność, szczęście oraz spokojne życie. Teraz, kiedy książkę mam już za sobą, z czystym sumieniem stwierdzam, że ustawianie dzieła Saby Tahir w jednym rzędzie z twórczością Rowling czy Martina to gruba przesada, ale mimo tego, nie waham się polecać tej historii, bo to bardzo dobra literatura rozrywkowa, zapewniająca odpowiednią dawkę napięcia, emocji, a także przygód, które śledzi się z zapartym tchem.

Akcja rozgrywa się w Imperium Wojańskim rządzonym przez bezwzględną i brutalną nację, która pięć wieków temu siłą podporządkowała sobie wszystkie okoliczne ludy. Od tego czasu obywatele są nieustannie inwigilowani, upokarzani oraz zastraszani, jednak nikt nie jest w stanie przeciwstawić się potężnym Wojanom. Najwięcej prześladowań dotyka Scholarów – niegdyś kastę uczonych i myślicieli, teraz niewolników, których życie nie jest nic warte. Siedemnastoletnia Laia jest Scholarką, do niedawna mieszkała z dziadkami i starszym bratem, ale pewnej nocy oddział Masek wtargnął do jej domu i aresztował Darina pod zarzutem zdrady Imperium. Od tej chwili dziewczyna robi wszystko, by uwolnić brata. Zgadza się na wzięcie udziału w niemal samobójczej misji polegającej na szpiegowaniu komendantki zarządzającej Akademią, gdzie szkolą się najokrutniejsi wojownicy. W Czarnym Klifie Laia poznaje aspiranta Eliasa Veturiusa, który niespodziewanie zaczyna jej pomagać. Bohaterka jest zaskoczona jego zachowaniem, jednak musi mu zaufać, ponieważ szereg dramatycznych wydarzeń sprawia, że ich los nieodwracalnie splata się ze sobą.

Pisząc książkę o nastolatce uwikłanej w okrutną polityczną grę i zmuszonej do walki o życie swoich bliskich, Sabaa Tahir podążyła śladem wielu innych autorów popularnych ostatnio powieści dla młodzieży. Jej dzieło nie wyróżnia się niczym szczególnym na tle podobnych historii, niemniej ma w sobie to słynne „coś”, sprawiające, że czytelnik natychmiast przenosi się do świata bohaterów i emocjonuje ich dramatycznymi zmaganiami z przeciwnościami losu. Możliwe, że kluczem do sukcesu było zastosowanie narracji z punktu widzenia zarówno Lai jak i Eliasa. Naprzemienne ukazywanie wydarzeń z perspektywy osób znajdujących się niejako po dwóch stronach barykady, daje odbiorcy więcej możliwości interpretacyjnych i pozwala w takim samym stopniu poznać myśli i uczucia obojga protagonistów. W młodzieżówkach często brakuje mi właśnie drugiego głosu, jakiejś przeciwwagi dla nastoletniej dziewczyny relacjonującej wszystkie wydarzenia, dlatego cieszę się, że Sabaa Tahir skupiła się także na postaci Eliasa. Na dodatek rozdziały są stosunkowo krótkie i większość kończy się cliffhangerem, co dodatkowo zwiększa dynamikę akcję i nie pozwala oderwać się od książki.

W tej części wątek miłosny dopiero zaczyna się kształtować. Oczywiście od razu wiadomo, kto, w kim się zauroczy, ale to jeszcze nie jest moment, w którym protagoniści zaczynają snuć kilkustronicowe rozważania na temat tego, czy on/ona odwzajemnia uczucia. Na razie oboje mają ważniejsze rzeczy na głowie i choć wspólnie spędzone chwile burzą krew w żyłach, to jednak niewystarczająco, by można było mówić o miłości. Na dodatek wokół każdej ze stron obecna jest jeszcze inna osoba, której obecność mąci w głowie i komplikuje uczucia. Dobrze, że nie pojawia się klasyczny trójkąt miłosny, zwłaszcza w wydaniu jednej niezdecydowanej dziewczyny i dwóch zapatrzonych w nią chłopaków, bo tego na pewno nie zniosłabym bez marudzenia i pomstowania na schematy. Oczywiście zdarzają się też ograne do bólu sceny, kiedy na przykład Elias w ostatnim momencie ratuje Laię z opresji, ale takie chwyty nie pojawiają się zbyt często, więc mogę na nie przymknąć oko. Tym bardziej, że w zakończeniu dziewczyna w pełni sama o sobie decyduje, zyskując tym samym dużą sprawczość. Laia ma szansę stać się ciekawą i silną postacią kobiecą, jeśli tylko autorka nadal będzie obdarzać ją samodzielnością, odwagą i rosnącym zdecydowaniem.

Mimo zalet jakie wymieniłam Imperium ognia nie zapowiada się na epicką historię na miarę słynnych opowieści wspomnianych w pierwszym akapicie. Na przeszkodzie ku temu stoi przede wszystkim brak szczegółowej charakterystyki stworzonego świata, a także bardzo pobieżne nakreślenie historii Imperium oraz niedostateczne rozwinięcie wątków pobocznych. Brakowało mi też większej koncentracji na postaci komendantki, która została przedstawiona jako prawdziwie bezlitosna, wpływowa i nieludzko zła kobieta. Aż się prosi, żeby czytelnicy poznali przeszłość Keris, dowiedzieli się jakie zdarzenia ukształtowały jej charakter i wywołały nienawiść do własnego syna. To samo odnosi się do Heleny, przyjaciółki Eliasa, zapowiadającej się na postać tragiczną tej serii. Z chęcią dowiedziałabym się także więcej szczegółów o członkach ruchu oporu oraz o działalności nieżyjących już rodziców Lai. Pisarka powinna także popracować nad uwiarygodnieniem pewnych spraw, np. wytłumaczeniem jakim cudem niedoświadczonej dziewczynie udaje się wymykać z Akademii i kontaktować z rebeliantami skoro komendantka rzekomo wszędzie ma szpiegów i pilnuje każdego niewolnika.

Jestem ciekawa czy w kolejnych częściach autorka postawi na rozbudowywanie wątków, uzupełnianie brakujących informacji i pogłębianie portretów psychologicznych protagonistów, czy też skupi się wyłącznie na akcji lub, nie daj Boże, na romansie. Mam nadzieję, że w przyszłości Sabaa Tahir poszerzy opowieść o wszystkie wymienione elementy, ale póki co jej książkę traktuję wyłącznie jako rozrywkę na jeden raz i wam również zalecam podobne podejście. Na koniec mam jeszcze uwagę związaną z polskim wydaniem. Otóż, w podziękowaniach pisarka wyraża wdzięczność kartografowi Jonathanowi Robertsowi za stworzenie mapy Imperium i Czarnego Klifu. Niestety w egzemplarzach przygotowanych na nasz rynek żadnej mapy nie ma i nie wiem czym tłumaczyć taką decyzję wydawnictwa. 

Ocena: 4.5 / 6

Cykl Ember in the Ashes:

1. Imperium ognia

2. A Torch Against the Night

Egzemplarz recenzencki otrzymałam dzięki uprzejmości wydawnictwa Akurat.

Złoty wilk - Bartłomiej Rychter

Wydawnictwo: W.A.B.

Liczba stron: 336

Rok pierwszego wydania: 2009

Lubię sięgać po kryminały retro i śledzić poczynania detektywów zmuszonych prowadzić śledztwo bez nowoczesnych wynalazków, które dzisiaj znacznie ułatwiają pracę policji. Bohaterowie do dyspozycji mają wyłącznie własny intelekt, intuicję, zdolność obserwowania rzeczywistości i wyciągania wniosków, a także zmysł pozwalający ocenić czy rozmówca mówi prawdę, czy też ma coś na sumieniu i celowo nie zdradza wszystkich informacji. Sądzę, że powieść Bartłomieja Rychtera można zaliczyć do grupy retro kryminałów, mimo że nie pojawia się w niej typowa postać detektywa, a dość dużą rolę odgrywają elementy sugerujące, że popełnione zbrodnie są wynikiem ingerencji nadprzyrodzonych sił.

Akcja rozgrywa się w XIX-wiecznym Sanoku, jawiącym się jako senne i spokojne miasteczko dopóki pewnego dnia pod klasztornym murem nie zostaje odnalezione zmasakrowane ciało jednego z miejskich rajców. Na ludzi pada blady strach, gdy okazuje się, że mężczyzna zginął w niezwykle bolesny sposób, a zadane rany przypominają atak dzikiego zwierzęcia. Cały Sanok żyje opowieściami o wilkołaku lub innej bestii wychodzącej co noc na polowanie. Oczywiście o sprawie słyszy także młody nauczyciel Borys Pasternak, który z czasem coraz bardziej angażuje się w poszukiwania mordercy, bowiem ofiar przybywa, a Borys ma szczególny dar, pozwalający mu widzieć i czuć więcej niż innym ludziom.

Od razu przyznam, że mam mieszane uczucia co do tej książki. Z jednej strony autorowi udało się szczegółowo przedstawić XIX-wieczny Sanok łącznie z ówczesnym rozmieszczeniem budynków, nazwami sklepów i innymi detalami, udowadniającymi, że Rychter dużo czasu poświęcił na przygotowania do napisania powieści historycznej. Jednak z drugiej mam wrażenie, że na tej drobiazgowości ucierpiał wątek kryminalny, będący dla mnie nieco zbyt mało dynamiczny i intrygujący. Z łatwością wniknęłam do nieistniejącego już świata, w którym ludzie wciąż wierni są zabobonom, podaniom oraz przekonaniom jawiącym się dzisiaj jako niezwykle krzywdzące i niesprawiedliwie. Pisarz zabrał mnie w podróż do miejsca, gdzie życie toczy się utartym rytmem i pozwolił poznać bohaterów prezentujących cały przekrój społeczeństwa.

Dzięki niemu spotkałam ubogich służących zażywających nieco rozrywki wyłącznie pod nieobecność państwa, sfrustrowanego komisarza policji niemogącego znieść życia na prowincji, światłego profesora pragnącego wszystko wyjaśnić w naukowy sposób, ubogiego dziennikarza z trudem zarabiającego na życie pisaniem, miejscowego doktora starającego się wynaleźć lekarstwo dla chorej córki, a wreszcie nieco zagubionego nauczyciela dręczonego przez koszmarne sny, w których nawiedzają go upiorne mary. To wszystko sprawia, że powieść cechuje się świetnie zarysowanym tłem historycznym i pod tym względem nie mam jej nic do zarzucenia. No, może z wyjątkiem uczynienia kobiety wpływową personą w strukturach austriackiej policji, bo nie sądzę, żeby ówcześnie przedstawicielka płci pięknej mogła piastować takie stanowisko.

Niestety gorzej wypada wątek kryminalny, ponieważ akcja rozwija się powoli, przez co śledztwo gdzieś rozmywa się na tle rozbudowanych opisów przyrody, retrospekcji przybliżających dzieciństwo głównego bohatera, a także charakterystyk wielu postaci. Pomysł na brutalne zbrodnie dokonywane pod osłoną nocy uważam za intrygujący i nie ukrywam, że najchętniej śledziłam fragmenty poprzedzające atak mordercy. W zasadzie do samego końca czytelnik nie wie czy to człowiek jest odpowiedzialny za te makabryczne zbrodnie, czy jednak wszystko jest dziełem bestii z piekła rodem. Podobała mi się ta aura tajemniczości i niedopowiedzenia, a także trzymający w napięciu opis ataku na pewną kobietą oraz jej wyczerpującej walki o życie. Szkoda tylko, że takie emocjonujące sceny są raczej rzadkością w tej powieści. Rychter większy nacisk położył na rozmowy bohaterów, na nakreślenie wspomnianych realiów, dlatego często to napięcie gdzieś się ulatniało, powodując u mnie niedosyt. Jednak największy problem jaki miałam ze Złotym wilkiem to brak całkowitego zaangażowania w historię, skutkujący tym, że bez trudu mogłam przerwać lekturę w dowolnym momencie. Nie czułam też potrzeby jak najszybszego poznania dalszych wydarzeń, czasem nawet nieco zmuszałam się do czytania, żeby wreszcie skończyć tę książkę.

Zastrzeżenia mam również do kreacji głównego bohatera. Borys Pasternak jest postacią mało wyrazistą, jakby autorowi zabrakło pomysłu na nadanie mu charakteru. Na początku sądziłam, że jego rzekomo nadprzyrodzone zdolności będą takim wyróżnikiem na tle innych detektywów-amatorów, ale okazało się, że ten wątek nie został rozbudowany. Uważam, że pisarz zmarnował potencjał, ponieważ zaledwie kilka razy wspomina o niesamowitych umiejętnościach nauczyciela, przez które ten uwikłał się w śledztwo, ale później jego wizje i sny odchodzą na dalszy plan. Spodziewałam się, że odegrają większą rolę i uczynią protagonistę bardziej charakternym, ale nic z tego, bo ostatecznie postać Pasternaka nie zapada w pamięć. O wiele ciekawszym bohaterem wydał mi się profesor Hildenberg, mający zapał, krzepę, ogromną wiedzę i chęć do działania. To właśnie austriacki uczony decyduje o tym, żeby badać, analizować, zbierać dowody i nie bać się zadawania niewygodnych pytań. Borys przy nim jest raczej nieporadny i mało przebojowy. Dopiero na ostatnich stronach pokazuje pazur, choć sam finał też nie zachwyca.

Bartłomiej Rychter zakończył swoją opowieść, pozostawiając bohaterów w stanie zawieszenia. Wprawdzie zagadka morderstw zostaje wyjaśniona i to całkiem przekonująco, ale losy postaci nie są domknięte. Nie wiadomo, co dzieje się z doktorem Zaleskim, z profesorem Hildenbergiem, z wrednym komisarzem policji i innymi postaciami goszczącymi na kartach powieści. Znane są tylko losy głównego bohatera, który ni z tego, ni z owego wyrusza w ślad za pewną kobietą i właśnie o tej podróży i poszukiwaniach rzekomej ukochanej opowiada kontynuacja Złotego wilka. Drugą część mam już w swoich zbiorach, więc na pewno kiedyś się z nią zapoznam, ale na tę chwilę jestem zbyt zirytowana pozostawieniem wielu wątków bez należytego wytłumaczenia oraz biernością głównego bohatera, żeby znów sięgać po książkę Rychtera. Pisarz miał ciekawy pomysł na połączenie zagadki kryminalnej z rozbudowaną charakterystyką życia w XIX-wiecznym Sanoku oraz wpleceniem do fabuły ludowych przekonań oraz zabobonów i do pewnego stopnia udało mu się go zrealizować, jednak pojawiły się też pewne niedociągnięcia, sprawiające, że w moich oczach Złoty wilk to raczej przeciętna powieść.

Ocena: 3.5 / 6 

Cykl: Borys Pasternak

1. Złoty wilk
2. Czarne złoto

30 dni z książką - dzień 11

Ostatnio nie mam czasu na czytanie, pisanie recenzji i bycie na bieżąco z waszymi wpisami, ale mam nadzieję, że to się zmieni pod koniec miesiąca, dlatego cierpliwości :) Ogromnie zaniedbałam też wyzwanie 30 dni z książką, więc najwyższy czas ruszyć z tym zadaniem i zmierzyć się z hasłem, które jest dla mnie bardzo, ale to bardzo dziwne.

11. Książka, której nienawidzisz

Czy można nienawidzić książki? Dla mnie to przesada, bo można nie lubić jakiegoś tytułu, nie znosić go czy uważać za przereklamowany, ale od razu nienawidzić? Czytałam mnóstwo książek, które z jakichś względów zupełnie nie trafiły w mój gust, ale nie znam żadnej publikacji budzącej we mnie nienawiść. A jakie jest wasze zdanie na ten temat?

W ułamku sekundy - Alex Kava

Wydawnictwo: Mira

Liczba stron: 524

Rok pierwszego wydania: 2001

Rok polskiej premiery: 2003

Pierwsza powieść z cyklu o Maggie O’Dell nie wywarła na mnie specjalnego wrażenia, ale czytało mi się ją na tyle przyjemnie, że postanowiłam dalej zgłębiać twórczość Alex Kavy. Kilka dni temu sięgnęłam więc po następną książkę z serii o agentce specjalnej zajmującej się wnikaniem w głąb najbardziej pokręconych i niebezpiecznych umysłów należących do przeróżnej maści zwyrodnialców, i ze zdumieniem odkryłam, że doskonale pamiętam fabułę Dotyku zła, bo natychmiast wniknęłam do świata głównej bohaterki. Nie spodziewałam się, że historia, którą zaklasyfikowałam jako zwykłe kryminalne czytadło tak zapadnie mi w pamięć, ale dobrze się stało, bo w kolejnym dziele pisarka dość często wraca do opisanych wcześniej wydarzeń. Na dodatek nie ogranicza się do pobieżnego przypomnienia, co działo się w pierwszej części, tylko zdradza naprawdę istotne szczegóły, łącznie z tym, kto zabił. Zatem ostrzegam, jeśli jeszcze nie czytaliście Dotyku zła, a chcielibyście kiedyś zapoznać się opisaną w tej książce historią, w żadnym razie nie sięgajcie po W ułamku sekundy. W tym przypadku lepiej kierować się chronologią, chyba że nie przeszkadzają wam spoilery.

Niegdyś Maggie O’Dell padła ofiarą wyjątkowo przebiegłego i nieuchwytnego szaleńca, który okaleczył agentkę zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Ostatecznie psychopata został schwytany i zamknięty za kratami, ale jego poczynania odcisnęły ogromnie piętno na psychice protagonistki. Od tego czasu minęło kilkanaście miesięcy, ale kobieta nie zapomniała o tym, co przeszła, mimo iż sprawa mordercy kilkuletnich chłopców (opisana w Dotyku zła) na jakiś czas pozwoliła jej skupić się na nowym zadaniu i choć na chwilę przestać rozmyślać o własnej traumie. Jednak śledztwo w Nebrasce dobiegło końca, bohaterka wróciła do domu i wówczas wspomnienia o bezwzględnym Stuckym znów dały o sobie znać. Dotąd Maggie usiłowała nie poddawać się panice, tłumacząc sobie, że nic jej już nie grozi, bo Stucky resztę życia spędzi w więzieniu. Niestety teraz mantra straciła sens, bo ten psychopata jakimś cudem wydostał się na wolność. O’Dell wie, że prędzej czy później mężczyzna po nią wróci, żeby dokończyć to, co zaczął wiele miesięcy temu. Ale zanim to nastąpi zabójca znów będzie terroryzował ją psychicznie i wciągał w swoje makabryczne gierki. Pierwsza rozgrywka rozpoczyna się w chwili, gdy z domu znika sąsiadka agentki, a pozostawione ślady świadczą o tym, że kobiecie przytrafiło się coś bardzo, bardzo złego.

Chętnie czytam powieści kryminalne, w których za morderstwa odpowiedzialny jest seryjny zabójca, ale drażni mnie, gdy pisarze od razu odsłaniają przed czytelnikiem tożsamość mordercy. Kiedy wiem, kto jest tym czarnym charakterem nie potrafię śledzić akcji z takim samym napięciem jak wtedy, gdy wszystko pozostaje w kwestii domysłów. Żałuję, że Kava zdecydowała się na opisanie potyczki pomiędzy Stuckym a O’Dell, ponieważ historia stała się przewidywalna i nawet ta obiecana mroczna gra pomiędzy postaciami nie sprawiła, żebym z niecierpliwością przewracała kolejne strony. Wprawdzie w pewnym momencie autorka usiłuje przekonać odbiorcę, że coś mocno nie pasuje do całej układanki, zgodnie z którą to Stucky znów atakuje bezbronne kobiety, ale ten wybieg też łatwo odgadnąć i szybko domyślić się o co chodzi. Sytuację ratuje jednak fakt, że Kava ma naprawdę lekkie pióro i opisane przez nią wydarzenia po prostu dobrze się czyta. W ułamku sekundy nie zachwyca oryginalnością czy niespodziewanymi zwrotami akcji, ale mimo wszystko można czerpać przyjemność z lektury.

Jestem pisarce ogromnie wdzięczna, że nie poświęca miejsca wyłącznie głównej bohaterce, ale tworzy też kilka innych, dość ciekawie zarysowanych postaci. Tym razem oprócz Maggie pojawia się walcząca z przeszłością agentka nieruchomości Tess McGowan, świeżo upieczony rozwodnik agent Tully, mający partnerować O’Dell w śledztwie, a także znany z poprzedniej książki Nick Morelli, który zauroczył protagonistkę, choć ta ostatecznie odrzuciła jego awanse. W tej części bohaterowie znów się spotykają i oczywiście ciągle między nimi iskrzy. Na szczęście wątek utrzymuje się na marginesie powieści, więc nie zdążył mnie zirytować, mimo że autorka nie ustrzegła się schematu „chciałabym, a boję się” w wydaniu Maggie, a na dodatek Nicka obdarzyła niechlubną opinią niestałego w uczuciach bawidamka, który mimo swojej natury nie może przestać myśleć o pięknej profilerce. Jak widać schemat goni schemat w ich relacji, ale da się to znieść, bo ostatecznie najważniejsze są zbrodnie popełniane przez zwyrodnialca czerpiącego przyjemność z okaleczania kobiet, poniżania ich oraz napawania się strachem swoich ofiar.

Skoro wspomniałam już o zabójcy, muszę dodać, że Kava całkiem nieźle poradziła sobie z kreowaniem jego portretu psychologicznego. Kilka razy pozwala czytelnikowi zajrzeć w głąb skrzywionego umysłu i wysnuć wnioski dotyczące motywacji popychającej do popełniania tak obrzydliwych i brutalnych czynów. Wprawdzie wyjaśnienia te nie są zbyt oryginalne, ale mimo wszystko dają jakiś ogląd sytuacji, dzięki czemu można uznać W ułamku sekundy za thriller psychologiczny. Na plus zapisuję również autorce szczegółowe opisy obrażeń ofiar oraz chwil tuż przed atakiem na kolejną bezbronną kobietę, co mocno oddziałuje na wyobraźnię i umożliwia postawienie się na miejscu osób, które los zetknął z mordercą. Szkoda tylko, że pisarka nie pokusiła się o bardziej rozbudowane zakończenie. Przez całą książkę O’Dell boi się, że Stucky po nią wróci, a jednocześnie jest przekonana, że tylko ona może go złapać, ponieważ już wcześniej rozpracowała jego sposób myślenia. I tak obie strony przygotowują się do ostatecznego starcia, zastawiając na siebie pułapki i próbując przewidzieć kolejność wydarzeń, a jak w końcu przychodzi ten wielki finał, nagle emocje znikają. Wszystko rozgrywa się jakby za szybko i zbyt pobieżnie, przez co czuję niedosyt, bo zarówno od genialnego zabójcy, jak i utalentowanej agentki oczekuję czegoś więcej.

W ułamku sekundy to powieść podobna do setek innych historii o ściganiu seryjnego zabójcy. Alex Kava niezbyt dobrze radzi sobie z niespodziewanymi zwrotami akcji i czasem idzie na łatwiznę, opierając niektóre rozwiązania o dobrze znane fanom kryminałów schematy, dlatego drugi tom przygód pięknej (a jakże, uroda głównej bohaterki robi wrażenie na każdym mężczyźnie) Maggie O’Dell to po prostu czytadło na długie jesienne wieczory. 

Ocena: 3.5 / 6

 Cykl Maggie O'Dell:

1. Dotyk zła

2. W ułamku sekundy

3. Łowca dusz

4. Granice szaleństwa

5. Zło konieczne

6. Zabójczy wirus

7. Czarny piątek

8. Kolekcjoner

9. Śmiertelne napięcie

10. Płomienie śmierci

11.Ostateczny cel

iZombie, sezon 1

Liczba sezonów: 2

Lata emisji: 2015-

Obsada: m.in. Rose McIver, Rahul Kohli, 

Malcolm Goodwin, David Anders

Kiedy wybuchł istny popkulturowy szał na wampiry i wilkołaki, a co za tym idzie wszelkie romantyczne konfiguracje pomiędzy nimi a śmiertelnikami, miałam nadzieję, że ten trend nie potrwa długo. Na miejscu zabójczo przystojnych krwiopijców czy pociągających zmiennokształtnych, chciałam zobaczyć masy gnijących, rozkładających się ciał, które zbliżają się do ludzi wyłącznie w celu skonsumowania ich mózgów. Wygląda na to, że wreszcie się doczekałam! W ostatnim czasie zombiaki znów stały się popularne, o czym świadczy chociażby fakt, że obecnie emitowane są co najmniej cztery seriale z nieumarłymi w rolach głównych. Oczywiście moda na dany motyw ma też swoje ciemne strony, bo jak grzyby po deszczu wyrastają teksty słabe i do bólu schematyczne, ale cóż, nie będę narzekać tylko cierpliwie odsiewać ziarno od plew w poszukiwaniu takich perełek jak iZombie.