1 czerwca 2011

Dłoń pełna gwiazd - Rafik Schami

Wydawnictwo: WAM
Liczba stron: 202

Dłoń pełna gwiazd to opowieść o wrażliwymi i mądrym chłopcu, mieszkającym w Damaszku, którego marzeniem jest praca dziennikarza. Jako syn piekarza, ma on obowiązek pomagać ojcu w pracy, ale czuje, że jego powołaniem jest pisanie. Postanawia zacząć prowadzić dziennik, dzięki któremu będzie ćwiczył swój literacki warsztat i ocali od zapomnienia najważniejsze wydarzenia ze swojego życia. Pierwsze zapiski pojawiają się, gdy chłopiec ma zaledwie czternaście lat i przeważnie dotyczą szkoły lub rodziny bohatera. Z czasem jednak stworzone zostają coraz dojrzalsze i przemyślane teksty, które świadczą o dorastaniu ich autora, jego niezwykłemu zmysłowi obserwacji i umiejętności trafnego opisania rzeczywistości. Gdy Chłopak poznaje opozycyjnego dziennikarza Habiba pisanie staje się czymś więcej niż tylko dziecinnym marzeniem. Za pomocą słowa, bohater i jego przyjaciele, walczą z brutalnością rządzących, niesprawiedliwością i cenzurą, która uniemożliwia drukowanie gazet, krytykujących władzę.

Narrator nie zdradza czasu akcji ani żadnego nazwiska polityków, dzięki czemu jego opowieść ma charakter uniwersalny. Dotyczy nie tylko Syrii, ale każdego niestabilnego politycznie państwa, w którym tajna policja przetrzymuje i torturuje niewinnych ludzi w więzieniach. Wątek prześladowań i walki z rządem nie zdominował całej opowieści, mocniej zaakcentowany został dopiero na kilkudziesięciu ostatnich stronach. Wcześniej, autor wprowadza czytelnika w fascynujący świat egzotycznej i wielonarodowej kultury Wschodu. Zwiedziłam zatłoczone, kolorowe bazary, na których można kupić niemal każdy towar, a obowiązkiem klienta i sprzedawcy jest poświęceniu kilkunastu minut na targowanie ceny. Poznałam wielu interesujących ludzi, którzy bez wykształcenia posiedli zadziwiającą mądrość życiową, czyniącą ich wyjątkowymi przewodnikami i nauczycielami. 

Dłoń pełna gwiazd to nie tylko poważna historia o dorastaniu i dostrzeżeniu brutalności świata, to także ciepła i momentami humorystyczna opowieść o zwyczajnym, codziennym życiu. Główny bohater, a zarazem narrator zyskał moją sympatię od pierwszej strony. Wrażliwy, dobry Chłopak lubi chodzić do szkoły i pragnie uczyć się jak najdłużej. Szanuje rodziców, choć często nie zgadza się z poglądami ojca, a w przyszłości pragnie poślubić dziewczynę z sąsiedztwa - Nadię. Jednak najważniejszą osobą w jego życiu i prawdziwym przyjacielem jest wujek Salim. To on zawsze znajdzie czas na rozmowę z Chłopcem i pocieszenie w trudnych chwilach. Mężczyzna jest także prawdziwą skarbnicą wszelkich baśni i przypowieści, które dopasowuje stosownie do okazji. Nie wiadomo, które historie Salim zaczerpnął z własnego życia, a które usłyszał lub wymyślił, ale wszystkie mają w sobie piękno i urok. 

Bardzo pozytywnie zaskoczyła mnie ta książka. Spodziewałam się raczej smutnej opowieści, a otrzymałam bardzo pouczającą i mądrą historię, do której na pewno będę wracać. Rafik Schami zostawił otwarte zakończenie, nie wiem jak dalej potoczą się losy bohaterów, ale mam wrażenie, że mimo trudności i kłopotów uda im się osiągnąć cel, i szczęście w życiu. 

Ocena: 5 / 6 

Za egzemplarz recenzyjny dziękuję portalowi Sztukater i wydawnictwu WAM