Zapach cedru - Ann-Marie MacDonald

Wydawnictwo: Świat Książki

Liczba stron: 558

Od razu muszę zaznaczyć, że sięgając po Zapach Cedru spodziewałam się zupełnie innej historii. Nie wiem czy lepszej i bardziej interesującej, ale po prostu innej. Akcja powieści rozgrywa się na wyspie Cape Breton w Kanadzie, u progu XX wieku. Poznajemy Jakuba Pipera, który żeni się z młodą Libanką Materią. Rodzina dziewczyny zrywa z nią kontakty po ślubie, uważając, że wybrała nieodpowiedniego kandydata na męża. W niedługim czasie Materia rodzi córkę Katarzynę, która staje się oczkiem w głowie Ojca. Jakub od dnia jej narodzin zaplanował, że córka zostanie światowej sławy śpiewaczką operową i zrobi ogromną karierę. Wysyła ją do Nowego Jorku na naukę śpiewu, jednak wyjazd ten bardzo skomplikuje relacje rodzinne i stanie się przyczyną ogromnej tragedii.

Bardzo trudno w kilku zdaniach ująć fabułę tej książki, nie zdradzając najistotniejszych szczegółów. Powieść koncentruje się na życiu pozornie zwyczajnej rodziny, zamieszkującej niewielkie górnicze miasteczko. Nikt z sąsiadów nie podejrzewa jednak, że rodzina ta skrywa wiele tajemnic, ukrytych żalów i pretensji oraz bardzo poważnych problemów, niepozwalających normalnie funkcjonować. Jakub Piper po kilku latach małżeństwa nie rozumie jak mógł ożenić się z kobietą taką, jak Materia. Uważa żonę za głupią i bezwartościową, izoluje ją także od córek, obawiając się, że może ona przeszkodzić im w rozwoju intelektualnym. Najważniejsza jest dla niego najstarsza Katarzyna, w której pokłada ogromne nadzieje, dba o jej wykształcenie i codziennie ćwiczy z nią śpiew, mając nadzieję, iż pewnego dnia talent córki doceni cały świat. Więź, która się między nimi wytwarza jest niezwykle silna, dziecko uzależnione od ojca nie potrafi dostrzec, że jego zamiary nie zawsze podszyte są czystymi intencjami. Jakub bowiem dostrzega w sobie wstydliwe skłonności i niezdrowe zainteresowanie własnymi córkami.

Autorce należą się ogromne brawa za konstrukcje psychologiczne bohaterów. Poznałam dobrze każdą postać, miałam możliwość wniknięcia w jej umysł i dostrzeżenia ukrytych pragnień i lęków. Ponadto powieść jest swego rodzaju sagą rodzinną, opowiadającą losy trzech pokoleń, dlatego mogłam obserwować jak bohaterowie zmieniają się pod wpływem przeżytych wydarzeń. Istotne jest także tło społeczne, zarysowane przez autorkę. Strajki górników, kryzys, wojny – wszystko to ma ogromny wpływ na zachowanie postaci. Szczegółowe opisy codziennych zajęć i zwyczajnych rozmów dobrze charakteryzują członków rodziny Piper, pozwalając przeniknąć do ich świata. Jednak w pewnych momentach stają się one zbyt długie, a przez to nużące i irytujące. Konstrukcja powieści nie pozwala na dynamiczną akcje czy zaskakujący splot wydarzeń. Wielu rzeczy można się także domyślić, ale nie odbiera to przyjemności z czytania.

W losy głównych bohaterów wpisane są przeróżne problemy osobiste i społeczne. Jednym z nich jest nietolerancja i konflikt na tle rasowym. Murzyni traktowani są jak ludzie drugiej kategorii, niemogący nawet spojrzeć na białego człowieka. Rodziny, które chcą być szanowane i poważane w miasteczku nie mogą utrzymywać żadnych towarzyskich kontaktów z ciemnoskórymi. Każda rasa ma odrębny świat i swoją kulturę, a wszelkie próby połączenia są ostro krytykowane i potępiane. Ogromną rolę w fabule odgrywa muzyka i religia. Pierwsza ma zapewnić sławę i rozgłos Katarzynie, stając się dla niej najważniejszą wartością w życiu. Religia natomiast towarzyszy bohaterom przez cały czas, dla jednych będąc źródłem pociechy i nadziei, dla innych udręki i nieustannych wyrzutów sumienia.

Ze względu na opis z okładki, sam jej wygląd, jak i tytuł spodziewałam się po tej książce opowieści o niespełnionej miłości czy też konflikcie rodzinnym. Owszem, te elementy są nieodłączną częścią fabuły, jednak w powieści chodzi o coś więcej. To nie banalna opowiastka, podobna do wielu innych, ale lektura wymagająca skupienia i refleksji. Uważam także, że oryginalny tytuł (Fall on your knees) znacznie lepiej pasuje do tej historii niż polski przekład. 

Ocena: 4,5 / 6