Śmierć między wierszami - Alice Slater

 

Wydawnictwo: Dolnośląskie

Liczba stron: 400

Pierwsze wydanie: 2023

Polska premiera: 2025

 

Śmierć między wierszami to opowieść o dwóch kobietach pracujących w księgarni, które na pierwszy rzut oka są swoimi przeciwieństwami. Brogan zatrudniła się w lokalnym oddziale sieci Spines w wielu szesnastu lat, więc powinna być dość doświadczoną księgarką. Jednak jej nietuzinkowy, mroczny styl ubioru oraz niechęć do ludzi sprawiają, że klienci raczej od niej stronią. Dodatkowo dziewczyna woli, żeby wszyscy współpracownicy zwracali się do niej ksywką Pluskwa. Spokój bohaterki burzy pojawienie się Laury Bunting, która ma mnóstwo energii, cierpliwości do klientów, pisze poezję i zdaje się, że wszyscy w księgarni znajdują się pod jej urokiem. Pluskwa również jest oczarowaną Laurą, zwłaszcza kiedy dowiaduje się, że matka nowej koleżanki padła ofiarą seryjnego mordercy. Pluskwa kocha podcasty true crime oraz opowieści o zbrodniarzach, więc robi wszystko, by zbliżyć się do Laury i dowiedzieć czego więcej na temat jej przeszłości. Nowa pracownica jednak stroni od natrętnej koleżanki, a wkrótce okazuje jej jawną niechęć. Zainteresowanie Pluskwy zaczyna przybierać znamiona obsesji, a stąd już krok do tragedii.

Wielki marsz - Stephen King

 

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Liczba stron: 264

Pierwsze wydanie: 1979

Polska premiera: 1992

Przeczytałam tę powieść ze względu na film, który za kilka dni pojawi się w kinach. Mam plan poznania każdej książki Kinga, więc prędzej czy później sięgnęłabym po Wielki marsz, ale pewnie jeszcze długo odwlekałabym lekturę, ponieważ zamysł tej historii nie wydawał mi się nigdy specjalnie interesujący. Stu młodych chłopców co roku bierze udział w tytułowym wielkim marszu, czyli wydarzeniu ogromnej rangi, śledzonym przez rzesze ludzi. Jedni chcą na żywo zobaczyć uczestników, innym wystarcza transmisja telewizyjna, ale można odnieść wrażenie, że wszyscy o tym mówią. Zasady marszu są bardzo proste. Wyrusza sto osób, każdy musi utrzymywać prędkość nie mniejszą niż 6 kilometrów na godzinę, należy iść do upadłego, dosłownie. Nie można się zatrzymać, nie można odpocząć, trzeba maszerować ciągle przed siebie. Niespełnienie tych warunków oznacza śmierć. Wygrywa ten, kto „przetrzyma” wszystkich innych. Głównym bohaterem jest szesnastoletni Ray Garraty, do którego właśnie dociera, że w ciągu kilku następnych dni prawdopodobnie straci życie.

Niespokojny duch - Daphne du Maurier

Wydawnictwo: Albatros

Liczba stron: 448

Pierwsze wydanie: 1931

Polska premiera: 2024  

Niespokojny duch to opowieść o czterech pokoleniach rodziny Coombe. Historia rozpoczyna się sceną, w której młoda dziewczyna stoi na szczycie kornwalijskiego klifu, spogląda na rozpościerającą się w dole niewielką osadę o nazwie Plyn i rozmyśla o przyszłości. Dziś jest dzień jej ślubu i Janet czuje radosne podniecenie, ponieważ wychodzi za mąż za dobrego człowieka, którego kocha z wzajemnością. Jednak gdzieś w zakamarkach serca dziewczyna czuje też smutek związany z tym, że jej życie zmieni się na zawsze. Koniec z marzeniami o podróżowaniu na statkach, o wolności i czekających w świecie przygodach. Za kilka godzin stanie się żoną, a wkrótce matką, której obowiązki będą związane z prowadzeniem domu oraz dbaniem o Thomasa i przyszłe dzieci. Ta myśl nie jest jej zupełnie niemiła, ale Janet chciałaby od życia więcej niż kobieta mogła otrzymać w roku 1830. Jako jedna z nielicznych w jej otoczeniu rozmyśla dużo o przyszłości. Widzi jak za sto lat jej potomkowie stają na tym samym klifie, by zmagać się z wyborami, namiętnościami oraz problemami. Ma rację, gdyż losy dzieci, wnuków i prawnuków Janet będą burzliwe, pełne chwil radości, ale też samotnego cierpienia. Wszystko to w otoczeniu niewzruszonych kornwalijskich klifów oraz szalejącego u ich stóp morza.

Sięgając po tę książkę, wiedziałam, że jest to debiut Daphne du Maurier, więc nie spodziewałam się powieści na miarę jej najsłynniejszych dzieł, ale zostałam naprawdę miło zaskoczona. Nie jest to historia bez wad, jednak pochłonęła mnie dużo bardziej niż nieco naiwna Oberża na pustkowiu, która była moim pierwszym spotkaniem z piórem autorki. Jakimś cudem Daphne du Maurier udało się napisać sagę rodzinną bogatą w przeróżne emocjonujące wydarzenia bez rozciągania jej w kilkutomową serię. Oczywiście ma to swoje konsekwencje, bo niektórzy bohaterowie nie zyskali tak szczegółowych charakterystyk jak Janet lub jej syn Joseph, nawet jeśli to oni byli najważniejszymi postaciami danych czasów, ale nadal zostali opisani na tyle dobrze, by ich postępowanie było zrozumiałe, a rozterki angażujące. Sama jestem zdziwiona jak szybko wciągnęłam się w śledzenie losów poszczególnych członków rodu Coombe, mimo że postaci te nie robią nic nadzwyczajnego. Ot, zakochują się, zakładają rodziny, próbują podążać za marzeniami, mierzą się z kłopotami i wyzwaniami. Być może kluczem okazała się ta zwięzłość i zamknięcie historii w jednym tomie, może piękny język przypominający jak pisało się powieści niemalże sto lat temu, a może czas i miejsce akcji. Jak zahipnotyzowana śledziłam codzienność bohaterów żyjących w pierwszej połowie XIX wieku w niewielkim Plyn.

Janet od zawsze była niepokorną duszą jak na tamte czasy. Zamiast pomagać matce w domu albo zająć się wyszywaniem albo innym „pożytecznym” zajęciem, młoda kobieta wymykała się na klify. Godzinami patrzyła tęsknie w morze, żałując, że nie urodziła się mężczyzną. Wówczas mogłaby zaciągnąć się na statek, zwiedzić świat i spełnić swoje największe pragnienie bycia wolnym człowiekiem. Niestety jako kobieta musiała odnaleźć się w roli żony i matki. Autorka ciekawie ujęła rozterki Janet, tworząc z niej zagadkową oraz interesującą postać. Nieco nieprzewidywalna, chociaż zawsze oddana rodzinie, ze zbyt szerokim horyzontem myślowym, by ktokolwiek mógł ją naprawdę zrozumieć. Niektórzy potomkowie Janet odziedziczyli po niej ten zew wolności oraz przygody, inni byli zupełnie pozbawieni pragnienia porzucenia domu i wypłynięcia w dalekie wody, ale wszystkie najważniejsze postaci zostały sportretowane wielowymiarowo. Jednych polubiłam bardziej, innych mniej, ale chętnie czytałam o wszystkich postaciach, uzmysławiając sobie, że w przeszłości wyjazd z rodzinnego domu oznaczał często pożegnanie z bliskimi na zawsze. Członkowie rodu Coombe odchodzili w gniewie, a później byli zbyt dumni, by pogodzić się z rodziną, wyjeżdżali do Londynu w poszukiwaniu szczęścia, ale tęsknili za Plyn, zostawali w osadzie do końca życia, jednak i to potrafiło przysporzyć im trosk. Tak naprawdę tylko jedna relacja budzi moją wątpliwość, ponieważ zachodzi między matką i synem, którzy jednak bardziej przypominają nieszczęśliwych kochanków. W zbyt czułych gestach oraz płomiennych słowach kryje się sugestia, że łączące ich przywiązanie wykracza poza więź rodzica i dziecka.

Bardzo ważną częścią powieści są bogate opisy natury. Bohaterowie wspinają się na klify, biegają po zboczach, szukają samotności w wysokiej trawie oraz umawiają się na tajne spotkania na łąkach obsypanych pachnącymi kwiatami. Do tego prawie zawsze słyszą delikatny szum morza albo hałas spienionych fal. W trakcie lektury czułam, że Coombe’owie są blisko przyrody, że zwracają na nią uwagę, szukając pocieszenia w trudnych chwilach, ale też doceniają jej stałość i piękno zmieniających się pór roku. Akcja rozgrywa się na przestrzeni stu lat, więc pisarce udało się uchwycić zmiany jakie w tym czasie zaszły w społeczeństwie. Zmieniła się mentalność, podejście do religii, poluźniono konwenanse, trauma pierwszej wojny światowej, choć jedynie zarysowana, ma swoje odbicie w zachowaniu postaci. Widać to również w języku, który początkowo jest bardzo kwiecisty, nieco archaiczny, zwłaszcza kiedy bohaterowie wyznają sobie miłość. Natomiast, gdy śledzimy losy ostatniej bohaterki, która w roku 1930 przybywa do Plyn, by odnaleźć swoich krewnych, jej sposób wypowiedzi jest już dużo bardziej współczesny. Jennifer Coombe ma też więcej możliwości pokierowania swoim życiem, niż jej prababka sto lat wcześniej, chociaż nadal czuje się rozdarta pomiędzy tym, co wpajała jej matka, a tym, co chciałaby robić. Bardzo ciekawie było obserwować te wszystkie zmiany oraz zadumać się nad losem postaci uwikłanych w różne wewnętrzne konflikty oraz zmagających się z prozą życia.

Niespokojny duch to książka wydana po raz pierwszy w 1931 roku i aż dziwne, że polski przekład pojawił się dopiero rok temu. Jeśli lubicie sagi rodzinne to polecam sięgnąć po tę historię i przenieść się do dziewiętnastowiecznej Kornwalii. 

Ocena: 4.5 / 6 

Inne przeczytane powieści autorki:

Oberża na pustkowiu 

Pomoc domowa. Sekret - Freida McFadden

 

Wydawnictwo: Czwarta Strona

Liczba stron: 350

Pierwsze wydanie: 2023

Polska premiera: 2024

Pierwsza część była rozczarowująca, więc sięgając po kontynuację nie nastawiałam się na wiele. Okazało się, że słusznie, bo ta powieść jest jeszcze bardziej niewiarygodna, a zwroty akcji pojawiają się bez żadnego logicznego wyjaśnienia. Od wydarzeń z poprzedniej książki minęło kilka lat, Millie nadal jest w trudnej sytuacji finansowej, a ze względu na swoją przeszłość kryminalną nie ma szans na uczciwą i dobrze płatną pracę. W kręgach zamożnych nowojorczyków stała się znana jako bardzo dobra pomoc domowa, kucharka oraz opiekunka do dzieci, ale także osoba, do której można zgłosić się po pomoc w trudnej sytuacji związkowej. Millie wraz ze swoim byłym już chłopakiem zorganizowała kilka ucieczek z domu dla maltretowanych żon milionerów obejmujących także stworzenie fałszywych tożsamości. Jeśli nie dało się sprawy załatwić inaczej, dzięki niej kobiety te stawały się wdowami i mogły na zawsze zapomnieć o problemach małżeńskich.

Wzgórze wisielców - Yrsa Sigurðardóttir

 

Wydawnictwo: Sonia Draga

Liczba stron: 363

Pierwsze wydanie: 2017

Polska premiera: 2021

Cykl Freyja i Huldar ma swoje lepsze i gorsze momenty, chociaż autorce udaje się utrzymać poziom dobrze napisanego kryminału z solidną intrygą. Pogodziłam się już z tym, że nie wszystkie części będą mi się tak samo podobać, na co wpływ ma głównie dynamika relacji pomiędzy głównymi bohaterami. Freyja i Huldar to para jak przysłowiowy żuraw i czapla. Raz jedno chce się zbliżyć, ale drugie ucieka, innym razem na odwrót, więc przez cztery części nic się między nimi nie zmienia. Osobno to całkiem ciekawi bohaterowie, ale razem są absolutnie niestrawni. Na szczęście tym razem pisarka ograniczyła im kontakt, skupiając się głównie na sprawie kryminalnej. Wszystko zaczyna się od ciała zwisającego z lawowiska niedaleko Rejkiawiku. Na pierwszy rzut oka wygląda jakby mężczyzna popełnił samobójstwo, ale bliższe oględziny zwłok ujawniają, że do klatki piersiowej miał przybitą gwoździem jakąś wiadomość. Kartka uleciała z wiatrem, ale śledczy nie mogą zaprzeczyć, że ofiara została zamordowana. Sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, gdy w mieszkaniu zmarłego znajdują czteroletnie dziecko, które nie wie jak się tam znalazło i nie potrafi powiedzieć gdzie są jego rodzice. Psycholożka Freyja usiłuje wydobyć z chłopca jakieś przydatne informacje, a detektyw Huldar rozpoczyna śledztwo w sprawie śmierci mężczyzny.

Wojna w moim domu. Kiedy konflikt staje się codziennością - Paweł Pieniążek

Wydawnictwo: Znak Literanova

Liczba stron: 336

Pierwsze wydanie: 2025

Mam wrażenie, że cokolwiek napiszę o tej książce to będą frazesy i banały, które jedynie spłycą treść. Przecież oczywistym jest, że reportaż o ludziach żyjących nieustannie w cieniu wojny będzie wstrząsający i przerażający. Jak mogłoby być inaczej skoro autor odsłania przed czytelnikami kulisy konfliktów rozgrywających się latami, czasem nawet dekadami? Mimo wszystko spróbuję złożyć parę zdań, bo chciałabym, żeby jak najwięcej osób zapoznało się  historiami ludzi, których całe życie podporządkowane jest pod realia konfliktów zbrojnych. Paweł Pieniążek przez kilka lat śledził losy jedenaściorga osób zamieszkujących Afganistan, Ukrainę i Górski Karabach. Rozmawiał z ludźmi pochodzącymi z trzech różnych krajów, mieszkającymi w różnych miastach, wychowanymi w odmiennych kulturach, ale wszystkich łączy to, że od lat ich codzienność stanowią ostrzały, bombardowania, ucieczki do piwnicy, braki w dostawie prądu, wody, jedzenia, a także strach o najbliższych i własną przyszłość. Ta książka pokazuje, że nawet do najstraszliwszej rzeczywistości można się przyzwyczaić. Można nie zauważyć, że właśnie wybuchła wojna, można też nie wiedzieć kto jest wrogiem i o co tak naprawdę toczy się kolejna walka.

Prawda i tylko prawda - Stefan Ahnhem

 

Wydawnictwo: Marginesy

Liczba stron: 384

Pierwsze wydanie: 2023

Polska premiera: 2024

Historia rozpoczyna się od momentu, w którym Carl i Helene Wester lądują w Kalifornii. Mają spędzić miesiąc wakacji w Santa Cruz, w domu należącym do małżeństwa Harrisów, którzy w tym samym czasie pojawiają się w Sztokholmie. Zamiana domów była pomysłem Helene, na dodatek to ona sama wszystko zorganizowała, znajdując niewielki domek z basenem oraz nawiązując kontakt z ich właścicielami, mimo że zazwyczaj to Carl dbał o wybór miejsca na odpoczynek i rezerwację hotelu. Po przybyciu do celu mężczyzna ma wrażenie, że coś jest nie w porządku. Jest przekonany, że na zdjęciach wnętrze domu wyglądało inaczej. Zapamiętał elegancką kanapę oraz ciekawe obrazy rozwieszone na ścianach, natomiast teraz ma przed sobą wysłużone meble i tandetne dekoracje ze sztucznych kwiatów. Nie może również zasnąć mimo potwornego zmęczenia, ponieważ coś natarczywie stuka w rury. Jakby tego było mało w domu jest brudno, a w basenowej wodzie unosi się truchło ogromnego szczura. To wszystko sprawia, że już pierwszego dnia Carl ma ochotę odwrócić się na pięcie i przenieść do hotelu, nie chce jednak robić przykrości żonie, która zdaje się nie zwracać uwagi na niedogodności. Niestety to dopiero początek wakacji z koszmaru, gdyż w najbliższych dniach Carl odkryje, że w ich domu w Szwecji ktoś włamał się do garderoby i wyłączył kamerę monitoringu. Na domiar złego bohaterem zainteresuje się amerykańska policja, wypytując o sprawę zaginięcia pewnego bezdomnego.